Các bạn đọc giả thân mến,
Trong thời gian tới đây, tôi sẽ bắt đầu cho đăng nhiều kỳ, trích nội dung từ tài liệu “Behavioral insights and public policy – lessons from around the world” của OECD (2017) – OECD là Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (Organization for Economic Cooperation and Development)
Định nghĩa về Thấu hiểu hành vi (Behavioural Insights): Một phương pháp quy nạp (inductive approach) với quá trình làm chính sách, kết hợp giữa thấu hiểu về tâm lý, khoa học nhận thức, và khoa học xã hội với kết quả kiểm chứng bằng dữ liệu để khám phá cách con người đưa ra sự lựa chọn.
Những ví dụ về “Thấu hiểu hành vi” (THHV) khởi nguồn từ khoa học hành vi và xã hội, bao gồm ra quyết định, tâm lý học, khoa học nhận thức, khoa học thần kinh, hành vi của tổ chức và nhóm đang được áp dụng bởi chính phủ các nước với mục tiêu làm cho chính sách công hiệu quả hơn. Khi THHV ngày càng quan trọng trong việc định hướng và thực thi chính sách công, nó đặt ra các quan tâm về tính hiệu quả và điểm mấu chốt (underpinning) mang tính triết lý về các ứng dụng này. Liệu các thí nghiệm ở quy mô nhỏ có thể được nhân rộng và áp dụng rộng rãi không? Các chính sách dựa trên phân tích hành vi có “đứng vững” trong dài hạn? Bằng cách nào mà ta có thể tránh việc sử dụng THHV phi đạo đức? Liệu THHV có thể mở đường cho các lĩnh vực chính sách, xa hơn là chính sách người tiêu dùng đã chứng tỏ được áp dụng rộng rãi nhất trong THHV?
Báo cáo cho thấy việc sử dụng kết quả THHV không còn là phong trào (move beyond a trend). Lãnh đạo cơ quan nhà nước ủng hộ việc sử dụng THHV, và có rất ít sự phản đối trong nội bộ chính phủ với việc áp dụng THHV. Nếu có bất đồng hay chỉ trích gì về việc này, đa phần là do tổ chức không chịu tiếp thu thay vì là bản chất cách tiếp cận của THHV. Rào cản lớn trong việc sử dụng THHV trong cơ quan quản lý không phải là thiếu nguồn lực thực hiện các bài kiểm tra hay thí nghiệm, hay các lo ngại về đạo đức. Ở nhiều nước, các nguyên tắc đạo đức được tích hợp vào giai đoạn thiết kế và phát triển phương pháp về hành vi, phải tuân theo tiêu chuẩn trực tiếp liên quan (pertain) đến lợi ích công và bảo đảm sự có tồn tại sự chọn lựa.
THHV vẫn được áp dụng rất nhiều ở các lĩnh vực như bảo vệ người tiêu dùng và lựa chọn trong các lĩnh vực. Việc áp dụng phân tích hành vi có tiềm năng ngày càng lớn, ví dụ là nó giúp ích cho các cơ quan quản lý với việc ra quyết định hay thay đổi hành vi với các tổ chức công và tư. Nếu muốn phân tích hành vi đạt được kết quả tốt nhất, nguyên tắc và tiêu chuẩn định hướng phải được thiết lập để hướng dẫn việc áp dụng về sau và duy trì lòng tin của các cơ quan nhà nước và người dân. Dữ liệu tốt hay đáng tin cậy là yếu tố quyết định nếu THHV trở thành công cụ chính sách mạnh mẽ, và kết quả cần được công bố và chia sẻ rộng rãi. Các thí nghiệm và việc sử dụng kết quả phát hiện được về mặt học thuật đóng vai trò tối quan trọng với các chuyên gia về hành vi trong chính sách công.
Về báo cáo này của OECD: http://www.oecd.org/gov/regulatory-policy/behavioural-insights.htm
Nhà của Vinh 